سردرد تنشی

سردرد تنشی چیست؟

سردرد تنشی یک نوع سردرد خیلی شایع است که اغلب در اواخر عصر شروع می شود وممکن است با نزدیک شدن به پایان روز بدتر شود. سردرد تنشی اگر چه ایجاد ناراحتی می کند ولی معمولاً مشکلات جدی ایجاد نمی کند.

 علل سردرد تنشی چیست؟

 1)کشش عضلانی:سر درد تنشی اغلب در اثر کشش عضلانی(سفتی) در سر یا گردن ایجاد می شود. این عضلات می تواند در موقعی که شما احساس استرس،اضطراب یا ناراحتی می کنید، سفت شوند.(استرس هیجانی). نگه داشتن سر در یک موقعیت به مدت طولانی همچنین می تواند موجب سفتی عضله شود.

 2) آرتریت تمپورال:مشکلات مفصل فکی –گیجگاهی می تواند باعث سردرد تنشی شود. مفصل فکی –گیجگاهی جایی است که فک به جمجمه در جلوی گوش اتصال می یابد. ساییدن دندان یا مشکلات دیگر فکی ودندانی میتواند باعث سردرد تنشی شود. عوامل دیگری که می تواند باعث سردرد تنشی شود شامل:

3)خستگی وجمع کردن مداوم چشم 4)وضعیت قرار گیری بد 5) عدم استراحت کافی 6)نخوردن غذا وتشنگی. 7)یک صدمه (مانند جراحت گردن ناشی از تصادف )یایک بیماری می تواند موجب سر درد تنشی شود. 8) گاهاً سردرد به وسیله یک مشکل خواب ایجاد می شود مانند آپنه خواب (دوره کوتاه قطع تنفس در حین خواب ).

علائم سر درد تنشی چیست؟

بیمار ممکن است درد ثابت،مبهم و یا ضرباندار در بالای چشمها ویا در پشت سر احساس کند . درد ممکن است به تمام سر گسترش یافته ویا به سمت پایین وبه گردن وشانه حرکت کند . عضلات گردن یا شانه ممکن است سفت شود وبیمار احساس کند که یک نواری به دور سرش پیچیده شده که آنرا رابشدت می فشارد.سر درد تنشی ممکن است در معرض نور و سروصدای زیاد بدتر شود .درد معمولاً در عرض چند ساعت بعد از درمان بهبود می یابد (مانند درمان دارویی وگرما).

 سردرد تنشی چگونه تشخیص داده می شود؟

تاریخچه ومعاینه:

گرفتن تاریخچه از طرف درمانگر مهم بوده ومعاینات عصب شناختی(نورولوژیک) برای چک کردن مغز واعصاب ممکن است انجام شود.

ثبت روند سر درد :ثبت و دنبال کردن روند سردرد کمک کننده است. بایستی شروع واتمام سر درد نوشته شود.موقعی که سر درد شروع می شود در حال انجام چه کاری هستید و علائم آن چیست.هر چه که 24 ساعت قبل از سردرد می خورید ومی نوشید یادداشت کنید.درد را چگونه احساس می کنید .محل آن کجاست وچگونه درد بدتر می شود .لیستی از چیزهایی که باعث بهبودی یا عدم بهبودی علائم می شود را تهیه کنید. این ثبتها به شما کمک میکند که یاد بگیریدچه چیزی میتواند سردرد شما را شروع کند وچه چیزهایی به بهبودی آن کمک می نماید.

بررسیهای تشخیصی:

اگر دفعات سر درد شمابیشتر و یا درد خیلی شدید است ممکن است نیازبه بررسی باشد. بررسی تشخیصی می تواند به پزشک کمک کندکه مطمئن شود ، سردرد شما به وسیله یک مشکل جدی ایجاد نشده است .این آزمایشات ممکن است شامل MRI یا CTSCan ( سی تی اسکن) برای چک کردن عروق خونی وبافتهای مغز باشد.اگر اغلب، شما با سردرد ازخواب بیدار می شوید ،شما نیاز به بررسی در حین خواب دارید.بررسی حین خواب می تواند به اطمینان از اینکه شما مشکلی در مدت خواب ندارید کمک کند. سردرد تنشی چگونه پیشگیری ودرمان می شود؟

 پیشگیری ودرمان سردرد تنشی:

 کاربرد گرما یا سرما:

بکار بردن کیف آب سرد یا گرم بر روی ناحیه سردرد، ممکن است درد شما را کاهش دهد.گرما می تواند برای کاهش درد و سفتی عضلانی در جای دیگر بدن نیز مورد استفاده قرار گیرد .از یک تشک گرم شونده(بادرجه کم) یا کیف آب گرم یا دوش آبگرم استفاده کنید.مستقیماً روی کیف آب گرم یا تشک گرم شونده نخوابید زیرا موجب سوختگی میشود .کیف آب سرد ممکن است باعث کاهش سردرد شما شود .یخ را در داخل کیسه پلاستیکی قرار داده وآنرا را با حوله بپوشانید و روی ناحیه درد به مدت 20دقیقه یا بیشتر تا موقعی که نیاز است قرار دهید.کیف آب یخ را مستقیماً روی محل درد نگذارید زیرا موجب سرما زدگی می شود. *از فشار به چشم خودداری کنید:از فشار آوردن به چشم برای دیدن یا خواندن استفاده نکنید. مطمئن شویدکه نور کافی در موقع خواندن یا انجام کاری دارید .معاینه چشمی سالیانه داشته باشید و موقی که نیاز دارید از عینک استفاده کنید .

سالم زندگی کنید : داشتن عادات بهداشتی (سلامتی) می تواند شما را در مقابله با استرس وکاهش احتمال سر درد وبیماری یاری کند .چندین راه زندگی سالم عبارتند از : تغییر در تغذیه :عادت کم خوردن وخوردن غذاهای معین میتواند باعث سردرد بعضی افراد شود. غذاهای سالم از هر پنج گروه تغذیه ای بخورید که شامل میوه، سبزیجات،نان،محصولات لبنی،گوشت وماهی است.خوردن غذاهای سالم موجب می شود که احساس بهتر وانرژی بیشتری داشته باشید. *الکل ننوشید ویا بیش از مقدار تجویز دارو مصرف نکنید .خوردن الکل ممکن است موجب مشکلات خواب ،احساس افسردگی وافزایش استرس شود .این می تواند باعث شروع سر درد های تنشی شده ویا آنها را بدتر کند .الکل وبعضی از داروها موجب اعتیاد می شود . این بدین معنی است که شما نمی توانید مصرف آنرا بدون کمکهای تخصصی متوقف کنید. مصرف خیلی زیاد دارو هر چند که تجویز شده باشد می تواند مشکلات جسمی (سلامتی) جدی شود.

ورزش: یک برنامه ورزش طبیعی را برای کاهش تنش واحساس استرس شروع کنید.یک پیاده روی 20 دقیقه ای در روز 3تا4روز در هفته مفید است.ورزش همچنین قلب را قوی کرده وفشار خون را کاهش می دهد وشما را سالم نگه می دارد.

کشیدن سیگار را متوقف کنید: برای ترک سیگار هرگز دیر نیست.علاوه بر بدتر کردن سر درد ،کشیدن سیگار احتمال حمله قلبی ،بیماری ریه وسرطان را افزایش می دهد.

درمان دارویی:

 داروهای ضددرد غیراستروئیدیNSAIDS) (نظیر آسپرین ،ایبو پروفن و ناپروکسن همچنین استامینوفن برای درمان سردرد تنشی استفاده می شود.علاوه براین طبق تحقیقات جدید اثر فرآورده های موضعی اسانس نعنا فلفلی منتا (لوسیون منتا)روی سردردهای تنشی به اثبات رسیده است. در بیمارانی که سر درد تنشی را مدتهای مدید دارند داروهای آمیتریپتلین با دوز کم را بعنوان داروی پیشگیری از سر درد توصیه کرده اند.

 مکانیزمهای تأثیر لوسیون نعنافلفلی منتا در درمان سردرد تنشی عبارتند از:

1- تحریک گیرنده های سرما و در نهایت متوقف کردن تحریکات درد از طریق فیبرهای نوع C   2  -  شل‌کردن عضلات  3-  افزایش جریان خون مویرگهای سطحی 4-  کاهش حساسیت به درد 5-  تأثیر بر وضعیت روحی ـ بر اساس نتایج حاصل از کارآزمایی بالینی انجام شده، استفاده از محلول موضعی منتا، با ایجاد عوارض جانبی همراه نبوده و مسلماً عوارض مسکن‌های خوراکی را ندارد. ـ مصرف ترکیبی محلول موضعی منتا و استامینوفن دارای اثرات تجمعی ضددرد همراه با کاهش محسوس ناتوانی‌های ناشی از سردرد می‌باشد.

 نکات مهم: 1- کودکان ونوجوانان بعلت خطر بروز سندرم ریReye”s syndrome نباید برای تسکین درد یا تب(سردرد) از آسپرین استفاده کنند) سندرم ری بیماری عصبی است که منجر به کما و حتی مرگ می شود) 2- بیمارانیکه مشکل شنوایی و یا اختلال تعادل دارند نباید آسپرین مصرف کنند. 3- افرادیکه وارفارین(داروی رقیق کننده خون) مصرف می کنند نباید بدون تجویز پزشک آسپرین یا داروی ضدالتهاب غیرآسپرینیNSAIDS استفاده کنند.

پیشگیری:

 *عضلاتتان را شل کنید: سفتی عضلانی مخصوصاً در شانه ها وگردن میتواند سردرد را شروع کند .از نشستن طولانی در حین انجام کاری نظیر خواندن ،دوختن ویا کار با کامپیوتر پرهیز کنید.اگر شما با درد عضلات گردن وشانه بیدار شوید،ممکن است نیاز به داروهای مختلف داشته با شید. راههای دیگر برای تسکین سفتی گردن شامل ورزشهای شل کننده عضلات وماساژ است.

 *متناوباً عضلات یک ناحیه بدن شل وسفت کنید .برای مثال وقتی شما شانه هایتان را کشیده اید ، می توانید آنها را به طرف گوشهایتان بالا ببرید .تا آنجا که ممکن است عضلاتتان را سفت کنید.سپس به طور کامل شانه هایتان را شل کنید.این را چند مرتبه تکرار کرده وآنرا بر روی نواحی دیگرانجام دهید. ماساژ:نواحی دردناک وسفت را در گردن پیدا کرده و این نواحی را با نوک انگشتتان فشار دهیدوسپس به آرامی به صورت حرکت دورانی آنرا مالش دهید.

*استرس واستراحت:استرس علت خیلی شایع بسیاری از سر دردهاست.تا آنجا که می توانید از استرس پرهیز کنید .راههای جدیدی را برای ریلاکس شدن مانند تنفس عمیق،تمرکز ،شل کردن عضلات و موسیقی یاد بگیرید .عدم داشتن خواب کافی موجب سردرد تنشی می شود ،به حد کافی استراحت کرده ودر موقع سردرد در اتاق ساکت وتاریک استراحت کنید.